Er zijn vele manieren om uw steun te betuigen aan nabestaanden van een overledene en afscheid te nemen. Een condoleance is er een van. Het bijwonen van een condoleance is een warme, persoonlijke uiting van medeleven in direct contact. Naar een condoleance gaan is een emotionele gebeurtenis. Wanneer gaat u wel of niet naar een condoleance? Wat brengt u eventueel in twijfel en welke richtlijnen kunt u het beste aanhouden met respect voor de nabestaanden? In dit blog leest u er alles over.Â
Wel of niet naar een condoleance gaan
Verlies van een dierbare kent intens verdriet. De emotionele lading tijdens een condoleance vraagt veel van de familie, maar ook van u. In vergelijking met het sturen van een kaart, is naar een condoleance gaan de meest persoonlijke manier. U kunt de nabestaanden een warme hand, omhelzing en een paar woorden vanuit uw hart geven. U laat blijken dat de overledene ook voor u belangrijk was. Heeft u een rouwkaart ontvangen, dan weet de familie dit ook.Â
Wel of niet naar een condoleance gaan roept nogal eens vragen op. Soms is er slechts een algemene berichtgeving over het afscheid. Waar doet u dan goed aan? Wat is gepast en wat niet? Afscheid nemen en steun betuigen is en blijft een kwetsbare gebeurtenis. Er spelen allerlei gevoelens en gedachten mee die u in twijfel kunnen brengen.
- U kende de overledene, maar de nabestaanden niet;
U heeft de overledene wel gekend, maar twijfelt of de nabestaanden weten wie u bent. Is het dan gepast om naar een condoleance te gaan? Het gaat erom dat u laat weten dat de overledene belangrijk voor u was in uw leven. Onderschat de troost en steun niet die u hiermee geeft. - Wel of geen rouwkaart ontvangen:
Heeft u een rouwkaart ontvangen, dan bent u uitgenodigd voor de uitvaart en meestal ook voor de condoleance. Als u geen persoonlijke uitnodiging heeft ontvangen, roept dit mogelijk twijfel op. Houd er rekening mee dat nabestaanden niet iedereen kennen die de overledene heeft gekend. Het kan dus zijn dat u daarom geen rouwkaart heeft gekregen, maar u wel welkom bent op de condoleance. - Complexe relatie met een nabestaande:
U heeft een complexe relatie en vindt het moeilijk diegene onder ogen te komen tijdens een condoleance. Verlies door overlijden brengt mensen bij elkaar. Door uw eigen emoties door omstandigheden buiten beschouwing te laten, toont u respect voor de overledene en de nabestaanden. Elkaar ontmoeten tijdens een condoleance kan in sommige gevallen zelfs een positieve wending geven aan een verstoorde relatie. We worden ons immers weer bewust van het leven dat zomaar eindig kan zijn. - U voelt zich onzeker:
Het zoeken naar de juiste houding en woorden kan moeilijk zijn tijdens condoleren. Toch hoeft dit geen belemmering te zijn. Het is niet erg als u niet weet wat u moet zeggen. Uw aanwezigheid is voor de nabestaanden al fijn. Zij hebben zelf waarschijnlijk ook de juiste woorden niet. Bovendien, realiseert u zich dat u niet de enige bent die condoleren moeilijk vindt. - Eigen rouwproces:
Naar een condoleance gaan kan extra moeilijk zijn als u zich nog midden in een eigen rouwproces bevindt, omdat u onlangs een dierbare hebt verloren. Het verdriet kan te ingrijpend zijn. Misschien bent u bang voor uw eigen emoties tijdens het condoleren, dat als niet gepast overkomt. Het helpt in deze situatie als u niet alleen naar de condoleance gaat, maar met iemand die dicht bij u staat en steun kan bieden. Vaak zijn we sterker dan we denken. U ervaart waarschijnlijk ook hulp in uw rouwproces. Het is fijn om er andersom ook te zijn.Â
Er zijn diverse persoonlijke redenen om wel of niet naar een condoleance te gaan. Mensen die afscheid moeten nemen van een dierbare zeggen vaak dat ze op handen zijn gedragen door steun van anderen. Dit wetende maakt het uw keuze misschien gemakkelijker.
Naar de condoleance of de uitvaart?
Is de condoleance op een andere dag dan de uitvaart? Dan kunt u tijdens de condoleance ook al afscheid nemen van de overledene. Het bijwonen van de uitvaart is dan niet per se nodig. U heeft de familie immers gecondoleerd en afscheid genomen. Tijdens een begrafenis of crematie wordt gezamenlijk stil gestaan bij het leven van de overledene. Deze ceremonie kan positief bijdragen in uw eigen verdriet en gemis. Twijfelt u of u naar de condoleance, uitvaart, of beide gaat? Het klinkt eenvoudig, maar volg daarin uw eigen gevoel. Hoe close u was met de overledene, speelt hier doorgaans een belangrijke rol in.Â
Wanneer is het gepast om naar een condoleance te gaan?
Als u een rouwkaart heeft ontvangen is het gepast om de nabestaanden persoonlijk te condoleren. U bent belangrijk geweest voor de overledene en andersom. De familie nodigt u daarom uit. Als u niet kan, laat dit de familie dan weten. Rouw stopt niet na een begrafenis of crematie. De stilte begint dan eigenlijk pas. Voor nabestaanden kan het zeer waardevol zijn als u hen in de periode na de uitvaart tot steun bent.Â
Het is ook gepast om naar een condoleance te gaan als u geen persoonlijke rouwkaart heeft ontvangen. In dit geval dient er wel een advertentie in de krant of online geplaatst te zijn, met informatie over condoleren en de uitvaartplechtigheid.Â
Wanneer is het niet gepast?Â
Als de uitvaart in besloten kring wordt gehouden, is het niet gepast om persoonlijk te condoleren als u niet specifiek bent uitgenodigd. Respecteer de keuze van de familie hierin. U kunt in dit geval wel op een andere manier laten weten dat u meeleeft door een condoleancekaart te sturen bijvoorbeeld. Bovendien kunt u op een later moment alsnog uw steun persoonlijk betuigen.Â
Hoe condoleert u iemand?
Het woord condoleren is afgeleid uit het Latijnse condolÄ“re. Het betekent letterlijk medelijden. Zegt u gecondoleerd, dan geeft u aan dat u meeleeft met het verlies door overlijden. Veel mensen zoeken naar woorden. Er zijn genoeg alternatieven als u iets anders wil zeggen of toe wil voegen aan ‘gecondoleerd’.Â
Oprecht medeleven tonen is het belangrijkste. Als u geen woorden heeft, dan is een warme omhelzing, een hand op de arm, of een andere manier van lichamelijke troost ook fijn. Vertel tijdens het condoleren de familie kort wie u bent en wat uw relatie met de overledene was, als zij dit niet weten.Â
Een condoleance is geen geschikt moment om herinneringen op te halen of lange gesprekken te voeren. Toon uw medeleven en geef anderen ook de gelegenheid om te condoleren.
 Hieronder vindt u zijn een aantal voorbeelden:
- Gecondoleerd met het verlies. Veel sterkte en kracht gewenst.
- Mijn oprechte deelneming, ik leef met u mee.
- (Naam overledene) heeft veel voor mij betekend. Gecondoleerd met het verlies.
- In gedachten en liefde zijn we bij jullie.
- We denken aan jullie in deze verdrietige tijd.
- We koesteren mooie herinneringen aan (naam overledene)
Vind hier meer troostende woorden bij overlijden en tips wat u kunt zeggen als iemand overleden is.Â
Veelgestelde vragen
- Is een condoleance voor iedereen?
Eigenlijk is een condoleance voor iedereen toegankelijk die de overledene en/of de familie kent. Het is een persoonlijke overweging of u bijvoorbeeld jonge kinderen wilt meenemen. Sommige mensen hebben door hun ziekte of beperking ook meer begeleiding nodig. Houd daar voorafgaand rekening mee als u naar een condoleance gaat.Â
- Wat zijn de regels op een condoleance?
De nabestaanden waarderen uw bezoek, maar ervaren deze dagen vaak als een emotionele roes. Het is respectvol daar rekening mee te houden tijdens uw bezoek aan een condoleance. Komt u bijvoorbeeld bekenden tegen waar u nog langer mee wil praten? Doe dit dan buiten de ruimte.Â
De manier waarop u condoleert, dient kort te zijn, maar gemeend. Erken oprecht het verdriet en gemis en praat niet over uw eigen ervaringen rondom afscheid. Het gaat tenslotte om de betreffende overledene en zijn of haar familie.
U kunt uw naam en eventueel een paar persoonlijke woorden schrijven in het condoleanceregister en meestal is er koffie of thee. Blijf niet te lang en wees niet luidruchtig.
- Hoe lang duurt een condoleance?
Het is afhankelijk van het aantal mensen dat wordt verwacht hoe lang een condoleance duurt. Gemiddeld genomen is 45 minuten tot een uur gebruikelijk. Daarom is het ook belangrijk dat iedereen zijn deelneming kort uit, zodat alle mensen de tijd krijgen om te condoleren.
Hoe kunnen wij u helpen
U bereikt ons via onderstaand telefoonnummer of mailadres. Wij zijn 24 uur per dag telefonisch bereikbaar, ook in het weekend.